Geachte lezer,
Welkom en dank dat u zich de moeite getroost om ons verkiezingsprogramma te lezen.
De fracties Lokaal! en Scheffers-V&O hebben bij de gemeenteraadsverkiezingen 2022 besloten om samen onder de naam Lokaal! uit te komen. De fractie Scheffers-V&O behoeft daarbij nauwelijks een introductie. Scheffers-V&O heeft zich altijd hard gemaakt voor alles wat met welzijn te maken heeft. Ouderen- en jeugdzorg, naast sport- en cultuurbeoefening, al dan niet in verenigingsverband, waren haar speerpunten. De fractie Lokaal! heeft zich de afgelopen jaren als een betrouwbare bestuurderspartij geprofileerd, welke consciëntieus en met visie heeft meegewerkt aan de voortdurende ontwikkeling van de gemeente Vaals met als speerpunten: aantrekkelijk wonen, lage lokale lasten, uitstroom naar (betaald) werk en behoud van een goed ondernemersklimaat.
Gemeentelijke taken zijn divers en complex. Daarnaast is de gemeente nu eenmaal de meest nabije overheidsinstantie die in interactie met de burger staat. Dit kan enkel optimaal functioneren indien de dienstverlening gemakkelijk, persoonlijk en betrouwbaar tot stand komt. Onze afdeling burgerzaken staat in voorste linie en dient vervolgstappen te zetten om een verdere ontwikkeling door te maken, naar de dienstverlening van de toekomst (zogenaamde “omnichannel-dienstverlening”), waarbij de gemeente nóg meer de samenleving opzoekt en ingaat. Dit vereist een uitbreiding in kwaliteit en kwantiteit van genoemde afdeling, doch heeft als voordeel dat het resultaat vervolgens ook meteen merkbaar zal zijn voor de inwoners die contact met de gemeente zoeken.
Lokaal! wenst inwoners zo lang als mogelijk in hun vertrouwde omgeving te laten wonen met alle zorg welke daartoe noodzakelijk is. Er dient hierbij ook ruimte voor nieuwe woonvormen te zijn. Toegankelijkheid is in de visie van Lokaal! geen vrijblijvend begrip. Het “VN-verdrag Handicap” bepaalt immers dat ook mensen met een beperking volwaardig kunnen meedoen in de maatschappij.
Lokaal! wenst in hoge mate in te zetten op preventie: het voorkomen dat mensen zorgbehoevend worden. Dit is vele malen effectiever en goedkoper dan achteraf de beurs trekken. In dat kader wensen wij het toegangsmodel via de beweegmakelaar en de buurtsportcoach ook voor de komende jaren te behouden. Het re-integratie en participatiemodel ruilwinkel is, met haar vele vrijwilligers, een ander model waaraan wij pertinent vast willen houden. Lokaal! is en blijft van mening dat de toeleiding naar werk het beste middel is om armoede te bestrijden en hoopt er op dat het Rijk minimumloon en AOW zal verhogen. Het steeds weer bedenken en invoeren van nieuwe financiële douceurtjes, laatstelijk nog de aandacht voor menstruatiearmoede, heeft als nadeel dat mensen dan natuurlijk niet meer toe te leiden zijn naar een betaalde baan omdat ze dan alle toeslagen kwijtraken: de zogenaamde armoedeval.
Sport is voor onze partij niet enkel een prestatieve of recreatieve vrijetijdsbesteding, doch ook een activiteit welke discipline en binding stimuleert. Ook op latere leeftijd gaat hiervan een grote preventieve werking uit. Het spreekt voor zich dat wij van mening zijn dat de programmalijn Sport & Cultuur in onze ogen ruimhartige subsidiëring verdient, nu wij dit als een investering zien teneinde (toekomstige) kosten te verminderen.
Lokaal! draagt cultuur een warm hart toe omdat het ook een middel is om verbinding en beleving onder inwoners tot stand te brengen. Cultuur zorgt dat een gemeente opbloeit, omdat mensen graag op een levendige plek wonen. Ook sociaal speelt cultuur een grote rol omdat mensen worden geactiveerd en gaan meedoen. Dus wat Lokaal! betreft méér evenementen, méér cultuureducatie en méér (amateur)kunst. Ook de stimulering van (kleinschalige) initiatieven uit de samenleving zoals bijv. buurt of straatfeesten heeft onze bijzondere aandacht.
Voor Lokaal! zijn welbevinden en leefwereld van jongeren van groot belang. Indien genoemde elementen op orde zijn, creëren we een gelukkige en tevreden groep jongeren waarbij de preventieve werking voor wat de aanspraak op het sociale domein betreft, kosten verminderend werkt. Een goed voorbeeld is het samenspel tussen jongerencentrum Fraiche, de jongerenwerkers, Team Jeugd en Handhaving. Andere voorbeelden zijn de activiteiten van de stichting Vuur en de stichting Speelgelegenheden.
Tevreden jongeren een mooie toekomst bieden in een betaalbare, boeiende en veilige omgeving. Zo kunnen we jongeren met een beetje geluk en welwillendheid ook na hun afstuderen aan ons binden en eventueel zelfs hier laten wonen.
Lokaal! heeft buitengewone waardering voor allen die belangrijke zorg aan hun naasten bieden. Het mantelzorgcompliment is een blijk van waardering van de gemeente voor de verzorger die langdurig en onbetaald zorgt voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende uit hun omgeving. Gemeenten zijn volstrekt vrij in het al dan niet verstrekken van een mantelzorgwaardering. Met Lokaal! aan het roer blijft u in elk geval ook de komende vier jaar genieten van een mantelzorgwaardering.
Lokaal! zet zich in voor goed onderhouden wijken waar het prettig wonen is. Openbare ruimten als parken zijn belangrijk voor de kwaliteit van leven. Lokaal! zet in op een goed onderhouden buitenruimte; dit is toch een beetje het visitekaartje van een gemeente. Daarnaast werkt een groene leefomgeving niet enkel verkoelend; doch is deze ook veel beter in staat om extreme wateroverlast zoals bij wolkbreuken, te absorberen.
Lokaal! is van mening dat de raad reeds in een vroeg stadium haar visie met betrekking tot ontwikkellocaties dient aan te geven. Niet globaal, zoals nu, waardoor steeds weer enkel gereageerd kan worden op plannen van ontwikkelaars (reactief), maar gewoon ruimschoots van te voren met heldere programmatische en stedenbouwkundige randvoorwaarden, waaronder inspraak van omwonenden. Het nieuwbouwconcept voor studentenhuisvesting, naast de outdoor-kartbaan, van Xior is een goed voorbeeld van hoe het niet moet. Studenten zijn welkom in onze gemeente, doch grootschalige studentenlocaties dienen in samenspraak met de inwoners te worden bepaald.
De gemeente Vaals is dringend toe aan voldoende en betaalbare woningen voor starters, senioren en doorstromers. CPO (collectief particulier opdrachtgeverschap) kan voor de gemeente Vaals een goede vorm van sociale projectontwikkeling zijn, omdat hierdoor woningen goedkoper worden en ook starters kunnen toetreden tot de woningmarkt. Ook voor “Tiny House” concepten staat Lokaal! open, waarbij we wel moeten waken dat dit geen verkapte opvang voor migranten wordt of iets dergelijks.
Opvallend is dat in Limburg landbouwgronden wél worden her bestemd tot bedrijventerrein, waarna mega-loodsen ontstaan, doch niet tot bouwgrond. Lokaal! komt dit vreemd voor. Soepel omzetten van een klein deel van de landbouwgrond in bouwgrond kan voor de gemeente Vaals een deel van de oplossing zijn. De hierdoor ontstane emissiereductie is een mooie bijvangst. Ter illustratie: maar 7% van de gronden in Nederland is gereserveerd voor woningen en maar liefst 66% voor landbouw.
De raad stelde onlangs de transitievisie warmte vast, waarmee het college nu opdracht heeft concrete projecten te ontwikkelen, ter uitfasering van het gebruik van aardgas. Natuurlijk moeten we van fossiele energiebronnen af, doch de omslag stelt inwoners en gemeente voor een enorme opgave. Wij zijn van mening dat draagvlak hiervoor cruciaal is. Beoogde veranderingen moeten realistisch, toepasbaar en betaalbaar zijn, waarbij deze gedragen worden door en vormgegeven met onze inwoners, ondernemers en betrokken partners. Energiearmoede ligt anders op de loer.
Er dient een geactualiseerd parkeerbeleid te worden ontwikkeld dat past bij de ontwikkelingen in het centrum van Vaals (FestiVaals). Met dit nieuwe beleid zal ook de vraag beantwoord dienen te worden of onze parkeergarage onder de Albert Hein, al jaren een financiële molensteen, dient te worden afgestoten evenals het feit dat de kosten welke verbonden zijn aan het innen van de parkeerbelasting niet in verhouding staan tot de opbrengsten. De mogelijkheden van gratis parkeren dient te worden overwogen, nu het invoeren van een zogenaamde blauwe zone ook prima als ordeningsinstrument kan werken.
De fractie Lokaal! volgt de ontwikkelingen rondom Maastricht-Aachen Airport op de voet. Geluidsoverlast van vliegtuigen raakt onze inwoners immers dubbel. Niet enkel hun leefbaarheid staat onder druk: indien de toeristen ons Heuvelland gaan mijden, raken velen van ons ook hun inkomen kwijt. MAA verwerkt tussen 23.00u en 07.00u gelukkig (nog) geen vliegtuigen. Algehele sluiting van MAA bergt echter ook het risico dat vliegmaatschappijen uitwijken naar vliegveld Bierset, waardoor onze gemeente wel eens van de regen in de drup kan komen. Lokaal! is zich bewust van de precaire situatie en wenst dat onze gemeente, in samenspraak met de overige lijn 50 gemeenten of met andere samenwerkingsverbanden, een lobby start, Haags én provinciaal, om het Zuid-Limburgse luchtruim niet aan Bierset ter beschikking te stellen en afstand te nemen van de uitkomsten van het rapport van Van Geel (ruimte voor groei tot 2030 met 50%).
De gemeente Vaals is een toeristische gemeente. Voor een groot deel onzer inwoners is toerisme de belangrijkste inkomensbron. Met zo’n € 1,5 miljoen aan jaarlijkse inkomsten is toerisme ook een van de belangrijkste autonome inkomstenbronnen van de gemeente. Dit maakt het des te vreemder dat de gemeente Vaals géén beleidsmedewerker toerisme & recreatie in dienst heeft. Willen we de slag naar meer kwaliteitstoerisme maken en/of ook in (eu)regionale overleggen participeren op terreinen waar we rechtstreeks voordeel kunnen behalen (bijvoorbeeld project Bocagelandschap, Unesco-erfgoed, transitie landbouw naar landschap), dan is een fulltime-medewerker onontkoombaar.
Hardwerkende zelfstandigen (mét en zonder personeel), mkb’ers, familiebedrijven en innovatieve wereldwijd opererende bedrijven; je vindt het allemaal in onze gemeente. Ze scheppen banen en creëren leefbaarheid in onze kernen. Ons (agrarisch)ondernemerschap hoort voldoende ruimte te krijgen om te ondernemen. De gemeente dient proactief faciliterend op te treden ter verbetering van imago, beeldkwaliteit, bereikbaarheid en attractiviteit. Ons midden- en kleinbedrijf is onze banenmotor en verdient administratieve ontzorging waar mogelijk.
Onze financiële situatie is zorgelijk; de bodem van ons spaarvarken is in zicht. Het Rijk blijft gemeenten maar opzadelen met taken zonder daar voldoende compensatie tegenover te stellen. De oproep van de Vereniging Nederlandse Gemeenten, “zonder knaken geen taken”, lijkt wat het Rijk betreft aan dovemans oren gericht. Zuinig en zinnig beleid is voor de gemeente Vaals van levensbelang. Wij zullen de uitgavenkant steeds kritisch bekijken en wat de inkomstenkant betreft is het nóg verder verhogen van de belastingen niet de oplossing. Wel willen we de inkomsten verhogen door ruimte te bieden aan economische groei; we denken daarbij aan mogelijkheden om verblijfsrecreatie (Leisure-economie) te stimuleren.
Dank voor uw aandacht!